Đột quỵ là bệnh gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

ĐỘT QUỴ LÀ BỆNH GÌ?

Đột Quỵ hay còn gọi là Tai Biến Mạch Máu Não là một dạng rối loạn khu trú chức năng của não, nguyên nhân thường do một mạch máu não bị vỡ hoặc tắc làm máu không thể tuần hoàn đầy đủ lên não làm tổn hại các chức năng của não. Đột quỵ có ba loại tổn th­ơng chính là xuất huyết não, chảy máu màng não và nhũn não hoặc phối hợp các loại trên. Có 2 loại tai biến mạch máu não là chảy máu nãonhũn não.

đột quỵ là bệnh gì?

 

CÓ BAO NHIÊU LOẠI ĐỘT QUỴ?

Tới đây chắc bạn đã biết được đột quỵ là bệnh gì rồi chứ? Có 2 loại đột quỵ chính và thường gặp là chảy máu não và nhũn não.

1.Xuất huyết não là trường hợp thành mạch máu bị vỡ làm máu thoát ra khỏi thành mạch tràn vào các mô não. Nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này là: huyết áp cao, xơ vữa mạch ở người lớn tuổi và dị dạng mạch máu não ở người trẻ.

2.Nhũn não hay từ ngữ chuyên ngành gọi là thiếu máu cục bộ hoặc nhồi máu não xảy ra khi một mạch máu bị tắt nghẽn làm cho toàn bộ khu vực não được nuôi dưỡng bởi mạch máu này bị thiếu máu và dẫn tới hoại tử.Nguyên nhân chủ yếu là do xơ vữa mạch ở người lớn tuổi và huyết áp cao….

Qua đó, chúng ta thấy rằng những người mắc bệnh về huyết áp và xơ vữa mạch có nguy cơ đột quỵ cao hơn người khác. Do đó, những người này cần có những biện pháp phòng tránh đột quỵ hiệu quả ngay từ bây giờ.

SỰ NGUY HIỂM CỦA ĐỘT QUỴ

Mỗi năm Việt Nam có 200.000 người bị đột quỵ (tai biến mạch máu não), gần 100 000 người tử vong và 90 000 người bị mất khả năng vận động, hệ thần kinh bị tổn thương nặng nề do di chứng của cơn đột quỵ. Tỷ lệ tử vong do đột quỵ hàng năm còn nhiều hơn số người chết do 3 căn bệnh: AIDS, lao và sốt rét cộng lại. Bên cạnh đó, nguy cơ đột quỵ đang dần trẻ hóa, giới trẻ hiện nay có tỉ lệ bị đột quy cao hơn do cuộc sống quá nhiều áp lực.

CÁC HỆ LỤY CỦA CHỨNG ĐỘT QUỴ

Người bị đột quy có thể bị mắc các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào độ nặng nhẹ của tổn thương não. Các triệu chứng đều ngược bên với phần não bị tổn thương:

– Liệt nhẹ nửa mặt – tay cảm giác – vận động: Chân liệt nhẹ hơn tay và mặt, có thể tiến triển thành liệt hoàn toàn.

Mất khả năng diễn đạt hoặc mất khả năng nhận thức (hiểu biết). Triệu chứng này xảy khi phần não bị tổn thương bên trái đối với người thuận tay phải (và ngược lại).

– Quay mắt quay đầu về phía tổn thương não gặp khi liệt nặng.

Liệt vận động nửa người không hoàn toàn: người bệnh bị liệt nhẹ, vẫn cử động được các tứ chi nhưng bên bị liệt mất cảm giác dần, chậm chạm, cười nói khó khăn. Thường khởi phát từng nấc hoặc nặng dần và xâm phạm các bộ phận mặt, tay, chân đồng đều nhau.

– Liệt nửa người: một nửa các chi của người bên được phân chi theo chiều dọc bị liệt hoàn toàn, không thể cử động hay có cảm giác. Phần liệt nằm ngược bên với bên não bị tổn thương.

Liệt nửa người, mất hết ý thức, mất khả năng diễn đạt: Đây là triệu chứng nặng nhất khiến người bệnh phải phụ thuốc hoàn toàn vào người chăm sóc.

hệ lụy của bệnh đột quỵ

DẤU HIỆU CẢNH BÁO ĐỘT QUỴ

Nếu phát hiện có một trong các dấu hiệu sau thì nên đưa ngay đến trụ sở y tế:

– Nói hoặc lĩnh hội khó khăn.

– Đột nhiên nhìn mờ, giảm, hoặc mất thị lực một hoặc cả hai mắt

– Đột ngột tê dại, yếu hoặc liệt ở mặt, tay hoặc chân, thường ở một bên của cơ thể.

– Chóng mặt, mất thăng bằng hoặc mất phối hợp động tác

– Đột nhiên đau đầu nặng nề không giải thích được nguyên nhân.

PHÒNG TRÁNH ĐỘT QUỴ

Sau khi đã hiểu được đột quỵ là bệnh gì và độ nguy hiểm của nó chắc hẳn ai cũng tự hỏi làm thế nào để phòng tránh?

Tuy đột quỵ rất nguy hiểm nhưng chúng ta hoàn toàn có thể chủ động phòng tránh được. Bằng cách tập trung vào các nguyên nhân góp phần dẫn đến đột quy như sau:

– Xơ vữa mạch máu do dư thừa Cholesterol. Giảm thiểu việc hấp thu cholesterol bằng việc hạn chế ăn mỡ động vật. Nên thay thế mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà bằng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng. Thay thế các loại thịt đỏ bằng cá và hải sản. Đặc biệt, mỡ cá chứa nhiều omega – 3 mà chất này rất tốt cho thành động mạch.

– Đái tháo đường: nguyên nhân dễ dẫn đến đái tháo đường là thừa cân và ăn nhiều thức ăn nhanh. Giảm 5% trọng lượng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường lên tới 70%.

– Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Hạn chế muối trong bữa ăn sẽ giúp lượng huyết áp cân bằng và khỏe mạnh hơn.

– Tăng lipid máu: hay còn gọi là mỡ trong máu, là một loại bệnh tim mạch nguy hiểm. Bệnh này do ăn quá nhiều mỡ động vật và thức ăn nhiều dầu mỡ gây dư thừa cholesterol. Do đó, ta cần hạn chế những loại thức ăn này lại.

– Giảm nồng độ HDL (một loại mỡ tốt giúp giảm các bệnh về tim mạch). Hút thuốc và uống rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây  giảm nồng độ HDL trong máu. Qua đó, góp phần gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

tập luyện thể thao để phòng chống bệnh đột quỵ

CÁC BƯỚC SƠ CỨU NGƯỜI ĐỘT QUỴ

Khi đột quỵ xảy ra, cần gọi 115 để nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện để các bác sĩ làm cấp cứu. Trong khoản thời gian chờ đợi, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp sơ cứu sau:

– Ghi chú lại thời gian phát bệnh: cần ghi lại thời gian mà người bệnh có các dấu hiệu bất thường trước khi đột quỵ xảy ra. Đây là cơ sở quan trọng để các bác sĩ chuẩn đoán khả năng hồi phục của bệnh nhân.

– Đặt bệnh nhân nằm yên đầu nâng cao 30 độ.

– Đặt người bệnh nằm nghiêng một bên để bệnh nhân dễ thở hơn. Người đột quỵ thường có khả năng trào đờm, nằm nghiêng giúp đờm dễ chảy ra ngoài, làm thông thóng đường thở. Tương tự trong trường hợp ói mửa.

– Cho bệnh nhân mặc quần áo thông thoáng, tạo môi trường thoáng khí cho bệnh nhân dễ dàng hít thở.

– Chuẩn bị các loại thuốc mà bệnh nhân đang sử dụng để bác sĩ tiện theo dõi.

– Dùng khăn cuộn tròng cho bệnh nhân cắn để tránh tự cắn lưỡi.

Nếu bệnh nhân không bất tỉnh:

– Nên trấn an bệnh nhân, hướng dẫn bệnh nhân hít sâu và thở chậm để giữ bình tĩnh.

– Không để bệnh nhân tự di chuyển nhằm hạn chế các tổn thương khác.

– Không cho người bệnh ăn uống bất cứ thứ gì vì có thể gây nghẹt thở.

– Không tùy tiện cho bệnh nhân dùng thuốc.

sơ cứu đột quỵ

 

 

Bài viết liên quan
Hỏi đáp
chặng đường phát triển Trang Minh
Top